Slaaptekort en de kwalijke gevolgen

Dat te weinig slapen ongezond is voor lichaam en geest, weten we allemaal. Maar hoe groot de schade precies kan zijn op korte en lange termijn, wordt zichtbaar in een  infografic die weblog The Huffington Post liet maken.

Er werd al heel wat onderzoek verricht naar de impact van een ongezond slaappatroon. Wie amper een weekje minder dan zes uur per nacht slaapt, kan de werking van ruim 700 genen schaden. Een confronterende infografiek laat zien wat slaaptekort kan aanrichten in je lichaam na één dag en op lange termijn.

Een nachtje slecht/weinig slapen

Je hoeft maar één dag je nachtrust aan je laars te lappen om al opgezadeld te zitten met een aantal onaangename bijwerkingen:

* Hongerig
Studies hebben aangetoond dat te weinig slaap je doet hunkeren naar grotere porties en vooral naar voeding met veel vetten en koolhydraten. Wie vermoeid gaat winkelen, grijpt dan ook onbewust veel vaker naar ongezonde dingen.

* Ongevallen
Zes uur of minder slapen 's nachts verdriedubbelt het risico op een verkeersongeval. Na amper één nachtje zwakt je oog-handcoördinatie namelijk al af. Of je nu achter het stuur zit of niet, slaaptekort maakt je lomp(er).

* Uiterlijk
Schoonheidsslaapjes zijn geen fabel. Wie onvoldoende slaapt, zal er voor anderen vrijwel meteen ongelukkiger en ongezonder uitzien. Op lange termijn veroudert de huid zelfs sneller.

* Ziektekiemen
Rust is één van de belangrijkste bouwstenen voor je immuunsysteem. Wanneer je minder dan 7 uur per nacht slaapt, loop je drie keer meer risico om verkouden te worden. Tijdens het slapen worden proteïnen (cytokines) losgelaten. Bepaalde van deze eiwitten zijn broodnodig om infecties, ontstekingen en stress te bestrijden. Wie onvoldoende slaapt, produceert bijgevolg te weinig van deze vechtertjes, waardoor ook de productie van antilichamen getroffen wordt.

* Emoties
Onderzoek aan de Harvard Medical School heeft aan de hand van hersenscans aangetoond dat slaaptekort het emotiecentrum in je brein tot 60 procent reactiever maakt, waardoor je emotionele gebeurtenissen minder goed kan relativeren en dus ook behoorlijk ongecontroleerd kan reageren.

* Concentratie
Logischerwijs treft slaaptekort ook je focus en geheugen. Zo krijgt niet alleen je concentratie rake klappen, je zal ook vergeetachtiger zijn, omdat slapen bepalend is voor het vormen van langdurige herinneringen.

Slaaptekort op lange termijn

Wie de impact op korte termijn al beangstigend vindt, zal nog grotere ogen trekken bij de gevolgen van langdurig slaaptekort.

* Sperma
Wie doodmoe is, heeft niet altijd een even pittige seksdrift, maar voor mannen is de impact van chronisch slaaptekort nog veel groter. Het treft namelijk de vruchtbaarheid. Onderzoek toont aan dat (jonge) mannen die vaak te weinig slapen tot 29 procent minder spermacellen produceren.

* Overgewicht
Slaaptekort maakt je niet alleen onmiddellijk hongeriger, wie langdurig slecht slaapt is opvallend gevoeliger voor zwaarlijvigheid. Zowel hormonale veranderingen, als wijzigingen in het eetpatroon (nachtelijke snacks bijvoorbeeld) dragen hiertoe bij.

* Diabetes
Hierbij aansluitend zou ook het risico op suikerziekte vergroten, vooral omdat onvoldoende nachtrust ook de gevoeligheid voor insuline kan treffen.

* Hartziekten
Chronisch slaaptekort wordt verder ook gekoppeld aan een verhoogde bloeddruk en een grotere kans op een hartaanval. 'De trend van late nachten en vroege ochtenden is een tikkende tijdbom voor onze gezondheid. We moeten nu in actie schieten om het risico op levensbedreigende aandoeningen (hartfalen, beroerte, ...) te verkleinen', besluiten experten in de European Heart Journal.

Samengevat: langdurig slecht slapen verhoogt de kans op een snellere dood. Redenen genoeg om een evenwichtige nachtrust hoog op je lijstje met goede gewoonten te plaatsen.